Historische Kring Baerne

Klik hier voor de foto-collectie Klik hier voor de object-collectie Banner3 Fc3 5146 Villa Baarnstein Banner5 Fc3 5123 Klik voor vacatures

Bosch en Keuning, een bedrijf dat warme gevoelens ontlokt aan de inwoners van Baarn, velen van hen hebben er jaren gewerkt.


HKB2508 Bosch en Keuning 2 MQHet bedrijf werd 1 januari 1925 opgericht, dus nu ruim 100 jaar geleden, door de heren Evert Jan Bosch, uitgever, en Pieter Keuning, die al enkele boeken op zijn naam had staan. Keuning werkte ook al voor Bosch als redacteur en later ook als adjunct-directeur, toen Bosch in Nijverdal directeur was van de Eerste Nijverdalse Snelpersdrukkerij en in 1912 de ‘Uitgeverij Bosch Jbzn’ begon. In 1918 verhuisde Bosch de uitgeverij naar Baarn. Eind 1924 traden E.J. Bosch en P. Keuning uit de nv en werd die uitgeversmaatschappij ondergebracht bij “De Standaard” in Amsterdam.

Het bedrijf begon in de Ericastraat, maar door groei verrees er rond 1937 een nieuwbouwpand in de Bremstraat, in eerste instantie voor de directie en de uitgeverij. Tekeningen voor een daarachter te bouwen drukkerij lagen klaar, maar door de oorlogsdreiging kwamen de plannen nog niet tot uitvoer.

Het bedrijf hield zich bezig met het drukken en uitgeven van boeken, tijdschriften, folders en ook met handelsdrukwerk. Voordeel van de combinatie uitgeverij en drukkerij was dat men zelf het ontwerp maakte en dat ook zelf kon afronden.

Voor het personeel was het gunstig gelegen, ruim 10 minuten lopen vanaf het station, Baarnaars prezen zich gelukkig met een goede werkgever in de eigen woonplaats.

Het bedrijf zorgde goed voor zijn werknemers, er was gratis bedrijfskleding, gehoorbescherming, EHBO-posten en 2 kantines om rustig te kunnen lunchen. Het verhaal gaat dat de moeder van de heer Bosch, tijdens een bezoekje in de 30er jaren bij het bedrijf ongerust aan haar zoon vroeg: 'Je zorgt toch wel goed voor je mensen?' Ook aan het volgen van opleidingen werd veel waarde gehecht, promotie maken en solliciteren deed je in het eigen bedrijf.

De uitgeverij gaf naast de vele boeken ook tijdschriften uit, bekend waren in de crisisjaren de tijdschriften voor meisjes en jonge vrouwen, niet voor de getrouwde vrouw, want die werd geacht geen tijd te hebben om te lezen.

HKB2508 1935 BK 20 De handzetterij in de Ericastraat MQIn de jaren 60 ging men over van het loodzetten naar het fotozetten met de computer. De uitgeverij groeide steeds verder door overnames van andere uitgeverijen en bedrijven. Onder de verzamelnaam Uitgeversgroep Combo zouden tot in de negentiger jaren nog meer uitgeverijen toegevoegd worden. Het totale personeelsbestand groeide tot ca. 450 medewerkers. Ook de drukkerij werd steeds groter en werd naast vellendrukkerij ook een rotatiedrukkerij.

Toen het bedrijf in 1975 zijn 50-jarig bestaan naderde, werd om dit te vieren opdracht gegeven aan beeldend kunstenaar Pieter d'Hont om een bronzen paard te vervaardigen. Dit paard mocht 50.000 gulden kosten, 1000 gulden voor elk bestaansjaar. Het kreeg een plaats op de Brink in Baarn, midden in het centrum op de plaats waar in vroeger jaren een drinkplaats was voor de dieren van reizende kooplieden. Het beeld stelde dus ook een drinkend paard voor, maar vanwege de oplopende kosten werd de drinkbak achterwege gelaten, dat ging over het budget heen. Tot op de dag van vandaag staat dat arme paard daar in het luchtledige te drinken en wordt er nog eindeloos gediscussieerd of het paard niet alsnog een drinkbak nodig heeft.

In 1997 werd de drukkerijtak afgestoten aan de Brouwergroep, het rotatiedrukwerk ging naar Brouwer Rotatie Delft en het vellendrukwerk ging samen met Hoonte Holland verder onder de naam Hoonte Bosch & Keuning in Utrecht.

In 2001 kwam de grote schok, het bedrijf zou opgaan in Uitgeverij Veen, Bosch en Keuning. Dat betekende dat de zaak uit Baarn ging verdwijnen. Een ware catastrofe voor veel Baarnaars die hierdoor hun werk verloren. De panden werden leeggehaald, en toen er in 2020 ook nog brand werd gesticht in een van de panden werd de hele boel gesloopt.

Op deze plek verrezen nieuwe woningen en kreeg het de naam Mr. Pluimhof.

De VBK is nu de grootste uitgeverij van Nederland.

Een film over Bosch en Keuning ziet u op YouTube: